Mubi’de Mayıs ayında yayınlanmasının ardından büyük ilgi görüp de Mubi’deki en üst sıralarda yerini gören Holy Spider, İran asıllı Danimarkalı yönetmen Ali Abbasi’nin yazıp yönettiği bir film. Filmi ilgi çekici kılan; birincisi filmin kapalı kapılar arkasındaki İran’ı anlatmasıın yanı sıra cesur bir konuya sahip olması, ikincisi de yaşanmış bir olaydan esinlenerek ortaya koyulması.
Filme Dair:
İran’ın Horasan eyaletine bağlı Mashhad şehrinde geçen hikayede gazetecilik yapan Rahimi, bir olayı çözmek adına şehre gelir ve bu olay, “örümcek katil” adı verilen katili yakalamaya çalışmak. Bahsi geçen isim Said Hanai’den başkası değildir. Said Hanai, Mashhad sokaklarında hayat kadınlığı yapan ya da uyuşturucu satıcılığı yapan kadınları tuzağa düşüren ve bu cinayetleri kutsal bir amaç olarak gören kişidir. Rahimi için bu durum bir hayli zor olacaktır; zira kendisi yanlış anlaşılmaya müsait bir toplumda gazetecilik yapmaya çalışmaktadır ve adaletli davranması gereken kişiler de yozlaşmıştır, aynı toplumun yozlaştığı gibi.
İran’ın kapalı kapılar ardında hayat kadınlarını cesur sahnelerle ve üstüne gerilim dozunu da cinayetle göstermeye çalışması yönünden bir hayli dikkatleri üzerine çekiyor film ama tabii ki İran yapımı olan bir film değil ve İran’da çekilen bir film değil. Filmin yapımcıları Danimarka, Almanya, Fransa, İsveç, Ürdün ve İtalya. Filmin çekim yeri ise, Ürdün. Yine de İran’ın kapalı kapılar ardında gerçekleşen bir olayı anlatması yönünden cesur bir film.
Film Üzerine:
Kadın kahraman Rahimi üzerinden bariz bir şekilde mesaj kaygısı güdülüyor ve bu da filmi yapaylaştırıyor. İran’ın kadına bakış açısını çizilmeye çalışılıyor ama “namus” üzerine göndermeler yapılarak gerçekleşiyor. Rahimi’nin daha güçlü bir karakter olarak yazılmasını beklerdim ama psikolojik olarak baskı altında kalmış ve kendisini suçluyu yakalamaya çalışan bir karakter olarak öne çıkıyor. Başlangıçta “gazetecilik” kimliğiyle öne çıkan karakter, bu kimliğinin altında kalıyor. İran’daki kadınlara bakış açısının ve toplum yapısının tezahürü,ve Said Hanai’nin önüne çıkan bir bariyer olarak kendisini gösteriyor ve öylece bitiyor.
Said Hanai’nin aktarılış biçimi ise, belki de çok daha iyiydi. Said Hanai, bir amaç uğruna vahşice katliamlar gerçekleştirdiği şeklinde aktarılıyor, psikolojisi verilmeye çalışılıyor ve bu karakter adına belli bir sonuç veriliyor. Rahimi adalet ekseni etrafında dönüp toplum yapısını göstermeye çalışan bir araç gibi hareket ediyor; Said karakteri ise, bu cinayetleri neden işlediğine dair psikolojisiyle birlikte gösteriliyor ve İran’daki toplumsal yapının nasıl bozuk olduğunu, bu toplum yapısının onu bu haliyle bile sahip çıktığını gözler önüne serilmeye çalışıyor.
Filmin en büyük sıkıntısı, mesaj kaygısı gütmesi ve bunu da Rahimi’ye hem gazeteci, hem de kahraman olmasını sağlayarak yapılması sağlanıyor. Böylece hem gazeteci kimliği, hem de kahraman kimliği havada kalıyor ve “adaleti sağlamaya çalışan bir karakter” olarak kendisini gösteren bir karaktere dönüşüyor. Said Hanai ise, çok daha iyi bir şekilde aktarılıyor ve psikolojisi yansıtılıyor. Bu karakterin çok daha iyi aktarılışta Mehdi Bajestani’nin başarılı oyunculuğu etken. Said Hanai adına etkileyici bir son ama genel olarak havada kalan bir filmdi.
Gerçek Hayatta:
Gerçekten beslenen bu filmin en büyük sıkıntısı ise, gerçekte yaşanan bu olayı dinsel ögeleri de içeren bir hale bürümesi. Said Hanai gerçekte de 16 kişiyi (ya da 19 kişi) öldürmüş ve bunu da “toplumu fuhuştan ve çürümeden temizlemek” amacıyla yaptığını söylemiş; ancak esas nedenin eşini rahatsız eden taksici sonrası, intikam amacıyla işlediğini de belirtmişti. İşin ilginci ise, İran’da bir yıldır fuhuştan sabıkalı kadınları öldürmesi. Elbette kurgusal yönü ağır basan bir film ama gerçeğe göre kurgu yapmak çok daha etkileyici olurdu. Bahsi geçen hikayede Said Hanai yoldan geçenleri değil, son bir yılda fuhuştan sabıkası olan kadınların peşine düşmesi söz konusu oluyor ve bunu da bir inşaat işçisi bildiğine göre işin içinde ayrı bir yozlaşma söz konusu. Gerçekteki olaylar karışık ama film ortalama, o kadar da iyi değil.
  |
